اهمیت تحول دیجیتال در هلدینگها؛ نقش راهبردی واحد فناوری اطلاعات و سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی
با رشد روزافزون فناوریهای دیجیتال، ساختارهای سازمانی از جمله هلدینگها نیازمند نگاهی نو به مدیریت اطلاعات و بهرهگیری از ابزارهای یکپارچهسازی هستند. این گزارش رسانهای از نگاه یک مدیر آیندهنگر حوزه فناوری اطلاعات، به نقش محوری این واحد و ضرورت استقرار سیستمهای برنامهریزی منابع سازمان(ERP) در افزایش بهرهوری و انسجام سازمانی میپردازد.
سیدمجتبی حاجیامینی ؛ طراح و تحلیلگر واحد فناوری اطلاعات سازمانی – در عصر تحول دیجیتال، با پیچیدهتر شدن ساختارهای هلدینگها و تنوع عملیات در شرکتهای زیرمجموعه، نیاز به انسجام، یکپارچگی اطلاعاتی و تصمیمسازی سریعتر بهطرز چشمگیری افزایش یافته است. در چنین شرایطی، واحد فناوری اطلاعات و استفاده از نرمافزارهای ERP نقش بیبدیلی در بهینهسازی فرآیندها، افزایش شفافیت عملیاتی و ایجاد ارتباطات هوشمند میان اجزای سازمان ایفا میکنند.
از نگاه بنده بهعنوان مدیر حوزه فناوری اطلاعات با تجربهای چندساله در هلدینگهای مختلف، ایجاد یک واحد مرکزی و توانمند فناوری اطلاعات در یک هلدینگ، دیگر یک انتخاب لوکس نیست؛ بلکه ضرورتی راهبردی برای بقا، رشد و رقابتپذیری در بازارهای پیچیده است.
در بسیاری از هلدینگها، چالشهای ناشی از پراکندگی اطلاعات، ناسازگاری نرمافزارها و نبود هماهنگی میان واحدهای عملیاتی دیده میشود. در این میان، نرمافزارهای ERP بهعنوان بستری برای مدیریت یکپارچه منابع، اطلاعات مالی، تولید، نیروی انسانی، و زنجیره تأمین، نقشی تحولگرا دارند. بدون این ابزارها، دادههای حیاتی سازمان در جزیرههای مجزا باقی میمانند و تصمیمگیری، بیش از حد به تجربه فردی وابسته میشود.
در هلدینگهایی که فاقد سیستم ERP هستند، معمولاً شاهد تاخیر در فرآیندهای مالی، دوبارهکاری در ثبت دادهها، نبود داشبورد مدیریتی بهروز، و تضعیف کنترل داخلی هستیم. اینها همگی پیامدهایی هستند که میتوانند اعتماد مدیران ارشد را نسبت به دقت عملیات کاهش دهند. برعکس در هلدینگهایی که واحد فناوری اطلاعات فعال، بهروز و هدفمند دارند و در کنار آن از نرمافزار ERP قدرتمند بهره میبرند، نرخ اشتباهات بهشدت کاهش یافته و فرآیندها با سرعت و هماهنگی بالاتری پیش میروند.
اما تلفیق موفق ERP و فناوری اطلاعات نیاز به نگاهی آیندهنگر از سوی مدیران تصمیمساز دارد. این تحول، نه تنها به تغییر تکنولوژی بلکه به تحول فرهنگی، سازمانی و فرآیندی نیز وابسته است. آموزش مستمر، مشارکت کارکنان و تخصیص بودجه مناسب باید در اولویت قرار گیرد.
واحد فناوری اطلاعات؛ از پشتیبان فنی تا رهبر تحول دیجیتال
هنوز در بسیاری از سازمانها، فناوری اطلاعات تنها بهعنوان یک بخش پشتیبانی فنی شناخته میشود. در حالیکه این واحد میتواند با ایجاد زیرساختهای ارتباطی امن، تحلیل دادههای سازمانی، مدیریت امنیت اطلاعات، و تسهیل تعامل میان شرکتهای تابعه، به موتور پیشبرنده عملکرد سازمانی تبدیل شود.
از جمله مزایای کلیدی آن میتوان به انسجام اطلاعات در سطح هلدینگ، افزایش امنیت سایبری، بهبود سرعت پردازش و گزارشگیری و ایجاد بستر تحلیل تصمیمساز برای مدیریت ارشد اشاره کرد.
نقش کلیدی برنامهریزی منابع سازمانی (ERP)
نرمافزارهای ERP با هدف یکپارچهسازی اطلاعات بخشهای مختلف سازمان از جمله مالی، منابع انسانی، تدارکات، تولید و فروش، بستری برای مدیریت جامع و اثربخش منابع فراهم میآورند. غیبت ERP در یک هلدینگ، بهمعنای اتلاف زمان، تکرار دادهها، و کاهش دقت تحلیلهاست.
همافزایی واحد فناوری اطلاعات و ERP؛ مسیر موفقیت دیجیتال برای پیادهسازی موفق ERP، همراهی واحد فناوری اطلاعات ضروری است. این واحد باید: نیازهای دقیق سازمان را تحلیل کند، پلتفرم مناسب را انتخاب و سفارشیسازی کند، آموزش کارکنان و فرهنگسازی دیجیتال را هدایت کند و فازبندی پیادهسازی را مدیریت کند.
نتیجه این همافزایی، تسریع پروژه، کاهش خطا، و افزایش پذیرش سیستمهای جدید توسط کاربران سازمان خواهد بود.
چالشها و موانع تحول دیجیتال در هلدینگها
هرچند مسیر تحول روشن است، اما چالشهایی نظیر موارد مقاومت فرهنگی در برابر تغییر، نبود زیرساخت مشترک بین شرکتهای تابعه، تخصیص ناکافی منابع و بودجه و کمتوجهی به آموزش و توسعه وجود دارد.
اما راهکار پیشنهادی در این حوزه؛ گفتوگوی بینواحدی و آموزش تدریجی، استانداردسازی سیستمها توسط واحد فناوری اطلاعات، ارائه ROI روشن به مدیریت ارشد و طراحی برنامه آموزشی مستمر با مشارکت کاربران است.
نتیجهگیری رسانهای
هلدینگهایی که فناوری اطلاعات را نهفقط ابزار فنی بلکه شریک استراتژیک توسعه میدانند، آیندهای روشنتر، منسجمتر و رقابتیتر خواهند داشت. سیستمهای ERP نیز با فراهمکردن دید جامع، دقت بالا و سرعت در اجرای فرآیندها، نقش کلیدی در این تحول ایفا میکنند.
درواقع اگر بخواهم به زبان ساده بگویم: هلدینگهایی که هم واحد فناوری اطلاعات قوی دارند، و هم از نرمافزارهای ERP بهره میبرند، مانند سازمانهایی هستند که نقشه راه، چراغ مسیر و ماشین قدرتمند را همزمان در اختیار دارند. مسیر آنها نهتنها روشنتر، بلکه سریعتر، هوشمندانهتر و ایمنتر خواهد بود.